پروتکل DNS

پروتکل DNS (Domain Name System) یکی از مهم‌ترین پروتکل‌های اینترنت است که وظیفه تبدیل نام دامنه به آدرس IP و بالعکس را بر عهده دارد. این پروتکل به کاربران امکان می‌دهد که بدون نیاز به حفظ آدرس‌های عددی IP، به سادگی از طریق نام‌های دامنه به وب‌سایت‌ها و سرویس‌های مختلف دسترسی پیدا کنند.

نحوه کار پروتکل DNS

زمانی که یک کاربر آدرس یک وب‌سایت (مانند www.example.com) را در مرورگر خود وارد می‌کند، مرورگر به کمک پروتکل DNS مراحل زیر را طی می‌کند:

1. بررسی حافظه محلی (Cache): ابتدا مرورگر یا سیستم‌عامل حافظه محلی خود را بررسی می‌کند تا ببیند آیا آدرس IP مرتبط با دامنه در آن ذخیره شده است یا خیر. اگر اطلاعات موجود باشد، درخواست به مرحله بعدی ارسال نمی‌شود و مستقیماً از آن استفاده می‌شود.

2. درخواست به سرور DNS محلی: اگر اطلاعات در حافظه محلی وجود نداشته باشد، درخواست به سرور DNS محلی (ISP یا ارائه‌دهنده اینترنت) ارسال می‌شود.

3. جستجوی Recursive یا Iterative: سرور DNS محلی ممکن است به دو صورت عمل کند:

• Recursive: سرور DNS محلی به نمایندگی از کاربر، مراحل جستجو را انجام می‌دهد و نتیجه نهایی را برمی‌گرداند.
• Iterative: سرور DNS محلی فقط اطلاعاتی را که می‌داند بازمی‌گرداند و کاربر را به سرور بعدی هدایت می‌کند.

4. ارتباط با Root Server: اگر سرور DNS محلی اطلاعات دامنه موردنظر را نداشته باشد، درخواست را به یکی از Root Serverهای جهانی ارسال می‌کند. این سرورها به دامنه‌های سطح بالا (مانند .com یا .org) ارجاع می‌دهند.

5. ارتباط با TLD Server: Root Server کاربر را به سرورهای TLD (Top-Level Domain) هدایت می‌کند که اطلاعات مرتبط با دامنه اصلی (مانند example.com) را دارند.

6. ارتباط با Authoritative DNS Server: در نهایت، درخواست به Authoritative DNS Server مربوط به دامنه ارسال می‌شود که اطلاعات دقیق و نهایی را ارائه می‌دهد.

7. برگشت پاسخ: آدرس IP مرتبط با دامنه به مرورگر برگردانده می‌شود و مرورگر به سرور مربوطه متصل می‌شود.

تمام این مراحل در کسری از ثانیه انجام می‌شود تا تجربه کاربری بهینه‌ای فراهم شود.

Authoritative و Non-Authoritative در DNS

Authoritative DNS

سرورهای Authoritative، سرورهایی هستند که اطلاعات اصلی و قطعی یک دامنه را ذخیره می‌کنند. این سرورها به عنوان منبع نهایی و موثق اطلاعات DNS شناخته می‌شوند. زمانی که درخواست کاربر به این سرورها ارسال شود، پاسخی دقیق و رسمی از آنها دریافت می‌کند.

ویژگی‌های Authoritative DNS:

• اطلاعات را مستقیماً از رکوردهای DNS نگهداری می‌کنند.
• مسئول مدیریت و ارائه اطلاعات DNS دامنه‌های خاص هستند.
• معمولاً توسط مالک دامنه یا ارائه‌دهنده خدمات میزبانی مدیریت می‌شوند.

Non-Authoritative DNS

سرورهای Non-Authoritative، سرورهایی هستند که اطلاعات DNS را به صورت موقت در حافظه کش خود ذخیره کرده‌اند. این سرورها معمولاً در ISPها یا سیستم‌های محلی وجود دارند و برای افزایش سرعت پاسخگویی از کش استفاده می‌کنند. پاسخ این سرورها ممکن است از اطلاعات اصلی به‌روزتر نباشد.

ویژگی‌های Non-Authoritative DNS:

• اطلاعات را از سرورهای Authoritative دریافت و ذخیره می‌کنند.
• به کاهش بار روی سرورهای Authoritative کمک می‌کنند.
• زمان پاسخگویی به درخواست‌ها را کاهش می‌دهند، اما ممکن است اطلاعات کش شده منقضی شده باشد.

تفاوت Authoritative و Non-Authoritative

• منبع اطلاعات: سرورهای Authoritative اطلاعات اصلی را ارائه می‌دهند، در حالی که سرورهای Non-Authoritative اطلاعات را از کش خود بازمی‌گردانند.
• دقت: پاسخ‌های Authoritative همیشه دقیق و به‌روز هستند، اما پاسخ‌های Non-Authoritative ممکن است به دلیل کش قدیمی‌تر باشند.
• نقش: Authoritative DNS برای مدیریت دامنه‌ها حیاتی است، در حالی که Non-Authoritative بیشتر برای بهبود سرعت و کارایی استفاده می‌شود.

پروتکل DNS به لطف این ساختار سلسله مراتبی و استفاده از سرورهای Authoritative و Non-Authoritative توانسته است یکی از پایه‌های اصلی و کارآمد اینترنت مدرن باشد.